اکسیژن ساز

دستگاه اکسیژن ساز

دستگاه اکسیژن ساز یا همان تغلیظ کننده (غلیظ کننده) اکسیژن یکی از مهمترین و ضروری ترین وسایل پزشکی خانگی می باشد که اکسیژن مورد نیاز بیماران را (بیمارانی که سطح اکسیژن یا SPO2 خون شان پایین است) با تغلیظ کردن هوای محیط به اکسیژن خالص به طور مستمر تامین می کند. توجه به این نکته حایز اهمیت می باشد که استفاده از دستگاه اکسیژن ساز بسیار ساده بوده و نیاز به تخصص ویژه ندارد.

امروزه با توجه به پیشرفت روزافزون فن‌آور ها، تکنولوژی های جدیدی گوی سبقت را در اختیار دارند که دارای ویژگی‌های خاصی همچون نداشتن اثرات تخریبی زیست محیطی و انواع آلودگی ها باشند همچنین از نظر اقتصادی دارای ارزش افزوده بالاتر باشند. یکی از فن‌آوری های جدید در سیستم اکسیژن‌سازی روش (PSA(Pressure swing adsorption می باشد نقش اصلی را در این سیستم ، ترکیبی به نام زئولیت بازی می‌کند که دارای هزاران ویژگی منحصر به فرد می‌باشد.

اکسیژن ساز بهتر است یا کپسول اکسیژن

کپسول اکسیژن این قابلیت را دارد که شارژ بشود و مجدد پس از خالی شدن پر بشود. ولی شما در زمان استفاده از اکسیژن ساز چنین شرایطی را ندارید و تا زمانی که در دستگاه، جریان برق وجود داشته باشد، می توانید از اکسیژن تولید شده استفاده نمایید.

بنابراین استفاده از این دستگاه راحت تر از کپسول اکسیژن بوده و شما می توانید به سادگی از آن استفاده نمایید. کلا کمبود اکسیژن امری خطرناک بوده و می تواند حیات را با خطر مواجه کند. به همین دلیل فراهم نمودن شرایط مناسب امری ضروری است.

اکسیژن ساز چگونه کار می کند؟

این دستگاه در مراحل زیر کار می کند:

هوای اتاق داخل دستگاه می شود.

نیتروژن هوا جذب سطحی می شود.

خروجی اکسیژن را طبق لیتر بر دقیقه تنظیم می کند.

دستگاه اکسیژن ساز قابل حمل

این نوع اکسیژن ساز طوری طراحی شده است که به راحتی قابل حمل باشد و برای بیمارانی که نیاز مداوم به اکسیژن دارند و تمایل دارند در اجتماع حضور پیدا کنند، مناسب می باشد. این دستگاه کوچکتر و سبکتر از مدل ثابت می باشد. عرض این دستگاه معمولاً بین ۱۵ تا ۲۲ سانتی متر، ارتفاع آن ۱۵ تا ۵۰ سانتی متر می باشد. هنگام استفاده از این دستگاه می توان میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار را با توجه به صفحه کنترلی دستگاه تنظیم کرد؛ زیرا این دستگاه به صورت پالسی اکسیژن تولید می کند.

معایب دستگاه اکسیژن ساز

دستگاه اکسیژن ساز، دستگاهی است که دارای معایب آن چنانی نمی باشد. اما با این حال، آشنایی و شناخت ایرادات و معایبی که این دستگاه دارد، سبب می شود تا بتوان در هنگام خرید اکسیژن ساز، بسیار راحت تر تصمیم گرفت. یکی از معیابی که البته تمامی دستگاه های اکسیژن ساز آن را ندارند کم بودن گنجایش اکسیژن است. در واقع باید اشاره کنیم که میزان گنجایش مناسب و ایده آل برای استفاده 24 ساعته از دستگاه اکسیژن، 5 لیتر است. به همین سبب اکسیژن ساز هایی که دارای گنجایش 5 لیتری هستند بسیار مناسب برای استفاده های روزانه هستند. اما باید اشاره کنیم که دستگاه هایی که میزان گنجایش آن ها کمتر است، می توانند برای افرادی که نیاز به استفاده مداوم از این دستگاه دارند، نا مناسب باشند.

یکی دیگر از معایب دستگاه اکسیژن ساز، صدای آن است. دستگاه های اکسیژن ساز، در هنگام کار کردن، صدا تولید می کنند. این صدا شاید آن چنان بلند نباشد. اما به مرور زمان افزایش پیدا کرده و به دنبال آن، موجب می شوند که خود بیمار و یا همراهان بیمار، از این صدا آزرده خاطر شوند. به طور کلی بیشترین میزان صدایی که ممکن است دستگاه اکسیژن ساز تولید کند، به 40 دسی بل می رسد.

اجزای دستگاه اکسیژن ساز:

فیلترهای ورودی: در ورودی دستگاه دو فیلتر وجود دارد. فیلتر اول از جنس پلی یورتان(Poly Urethane) است که گرد و غبار موجود در هوای ورودی را می گیرد. این فیلتر قابل شستشو بوده و باید هفته ای یک بار شسته شود. فیلتر دوم فیلتر هپا(HEPA) است که کاغذی بوده و هر سال باید تعویض شود.

کمپرسور هوا: کمپرسور هوا، هوای محیط را به داخل خود کشیده و آن را فشرده می کند. کمپرسورها اغلب پیستونی خشک یا Oil free هستند. بیشترین صدای دستگاه و ارتعاش آن مربوط به کمپرسور است. بنابراین صدای آن باید کنترل شود یا درون یک جعبه قرار داده شود یا روی یک فنر کار گذاشته شود. قرار دادن بر روی فنر بهتر است زیرا گذاشتن کمپرسور درون جعبه باعث کاهش طول عمر آن می شود.

دریچه متحرک: این دریچه چهار مسیره است و از یک طرف رابط کمپرسور و محفظه زئولیت و از طرف دیگر خروجی اکسیژن است.

محفظه زئولیت: در این محفظه پودر یا گرانول های زئولیت وجود دارد که گاز اکسیژن را با روش نوسانات جذب سطحی تغلیظ می کنند. زئولیت یک ماده معدنی است که از آلومینوم سیلیکات تشکیل شده و به عنوان جاذب سطحی در صنعت استفاده می شود.

مخزن اکسیژن: گاز اکسیژن تخلیص شده از محفظه زئولیت خارج می شود و در مخزن اکسیژن ذخیره می گردد. در این قسمت میزان فشار اکسیژن تنظیم شده و اکسیژن به سمت خروجی دستگاه منتقل می شود.

فلومتر: فلومتر که نوعی خط کش است و بر حسب لیتر بر دقیقه درجه بندی شده است گاز اکسیژن خروجی را بر حسب لیتر بر دقیقه تنظیم می کند.

لیوان مرطوب کننده: لیوان مرطوب کننده قبل از خروجی دستگاه قرار دارد و داخل آن آب مقطر ریخته می شود. مقدار مورد نظر آب بر روی لیوان مشخص شده و نباید از آن کمتر یا بیشتر باشد. این لیوان باید مرتب با آب و سرکه سفید شسته و تمیز شود.

فیلتر خروجی: این فیلتر آنتی باکتریال است و باکتری ها و ذرات میکرونی را حذف می کند تا اکسیژن سالم به بیمار برسد.

نگهداری از دستگاه اکسیژن ساز:

همان طور که پیش تر ذکر شد، فیلتر های دستگاه اکسیژن ساز انواع مختلفی دارند که باید در زمان مناسب شسته یا تعویض شوند. لازم به ذکر است که در صورت خیس بودن فیلتر به هیچ وجه نباید دستگاه روشن شود زیرا باعث خرابی دستگاه می شود. هم چنین تمیز کردن قسمت های مختلف دستگاه وقتی اکسیژن ساز به برق وصل است نباید انجام شود. در صورت روشن بودن دستگاه اکسیژن ساز ثابت، هرگز نباید آن را جا به جا کرد زیرا موتور آن ممکن است ضربه ببیند و خراب شود. در صورتی که از دستگاه به مدت طولانی استفاده می شود بهتر است پس از هر 6 ساعت، به مدت 30 دقیقه دستگاه خاموش شود. این کار باعث افزایش طول عمر دستگاه و جلوگیری از خرابی آن می شود. در صورتی که لازم باشد بیمار به طور مداوم از اکسیژن ساز استفاده کند، در این زمان استراحت دستگاه می توان از کپسول اکسیژن برای اکسیژن رسانی به بیمار استفاده کرد.